2008-01-05

Irakaslea




Irakaslea da eskolan bere bizitzaren denbora gehiena ematen duen gizaki bakarra. Bereziak gara. Ikasgela dugu bigarren etxea. Urteen poderioz, beste edozein toki bezain arrunta bilakatu zaigu. Baina diferentea da. Oso.

Askotan, ordea, gure kulturarekin jende gehienari gertatzen zaiona gertatzen zaigu: kulturala dena naturaltzat hartzeko joera izaten dugula, hau da, ez gara ohartzen eskolako kulturaren ezaugarrien berezitasunez. Aldaezinak, naturalak ikusten ditugu. Bertan bizi gara eta.

Hortik dator, irakasleak distantzia hartzeak duen inportantzia. Bestela ez ditugu ulertuko gure ikasleek, bizitzatik at dagoen mundu artifizial horretan, bizi eta ikasteko izaten dituzten zailtasunak. Ondorioz, ezer gutxi irakatsiko diegu: hezkuntza formalaren usadio guztiak gure begi mesfidatienaren menpe jarri behar ditugu: irakasteko eta ikasteko balio dute benetan? zer ikasteko? nork ikasteko?




Karrerako bigarren mailan eduki genuen "Heziketa Bereziaren Oinarri Psikologikoak" irakasgaiko apunteetatik atara dut.

2008-01-03

Hiperaktibitatea, arrazoiak

Haur goiztiarrek edo pisu gutxirekin jaiotakoek hiperaktibitatea izateko aukera gehiago izango ote dute?
Ikus ezazue bideo honetan diotena!

Hiperaktibitatea, proba

Haurrak hiperaktibitatea duen frogatzeko teknika: PET (Tomografía por Emisión de Positrones)

Hiperaktibitatea, adibideak

Lehenengoa, medikaturik dagoen haur hiperaktibo batek egindakoa da, bestea aldiz
medikaturik ez dagoen haur batena:

Informazioa bilatzen nengoela konparaketa hau aurkitu dut baina argi dago haur hiperaktibo bakoitzak maila bat izango duela, besteek ere euren artean ezberdintasunak dituzten bezala. Gainera, medikazioarekin hasi baino lehen beste aukera batzuk probatu behar ditugula uste dut. Erlajazioa esate baterako onuragarria izan daiteke. Hona hemen zenbait teknika:

2007-12-31

Hiperaktibitatea

Hiperaktibitatea haurren artean aurki dezakegun beste "arazo" bat da, gai hau lantzeko power point bat egin dut eta ideia nagusiak jarri ditut. Espero dut zuen gustokoa izatea. Gaian gehiago sakontzeko interesgarri iruditu zaizkidan orrialde batzuen helbideak uzten dizkizuet:

nola jakin hiperaktiboa dela Sintoma nagusiak
arreta galdu-hiperaktibitate asaldura Hemengo informazioa osatua da eta irakurri edo entzuteko aukera daukazue
déficit de atención con hiperactividad
hiperaktibitate kasua


2007-12-30

Arazoren bat dela eta ezin dira ikusi bitakora honetako elementu guztiak. Barkatu eragozpenak baina ez dakit zein den arrazoia

2007-12-23

Gabonak heldu direla eta hemen jarriko dizuet Odeon aurkitu dudan Deustuko eskolako 5 urteko umeek abestutako Olentzeroren abestia


powered by ODEO

2007-12-12

Dislexia

Slideshare-n aurkitutako power point bat ikustea nahi nuke, bertan ikasketa arazoen definizioa agertzen da eta bi multzotan ezberdintzen dira: orokorrak eta zehatzak. Hauen ezaugarriak azaltzeaz gain, eragina duten faktoreak ere agertzen dira.
Dislexia ikasketa arazo zehatz bat da eta hemen autore ezberdinen definizioak aurki ditzakezue. Ondoren dislexia mota bi bereiztu (ebolutiboa eta eskuratutakoa) eta honen zergatiak agertzen dira. Baita dislexiaren zergatiak eta "arazo" hau dutenen ezaugarriak ere.
Amaitzeko, gurasoentzako aholkuak ematen dituzte, hauek irakasleentzako ere egokiak dira.

2007-12-11

Dislexia, Murgiako adibidea

Berria egunkarian aurkitutako berri bat aurkeztu nahi dizuet, 2004ko apirilak 18an argitaratua. Hemen dislexiaz idatzi dute, Murgiako zentru baten kasua erabiliz adibide gisa, tratamendu egokiarekin asko hobetu omen daiteke.
Zentru hau nola sortu zen azaltzen da, bertako haurrak banan-banan tratatzen dituzte, beraiengana ahalik eta gehien hurbilduz. Euskarazko programa bereziak dituzte eta irakasleek formakuntza programa bat dute, hau garrantzitsua da, oso (bai dislexia ezagutzeko edo atzemateko, tratatzeko...)
Ikasgelan haur asko izaten ditugu eta banakako tratamenduak esfortzu eta denbora asko eskatzen du, hau dela eta garrantzi handikoa da pedagogo baten laguntza, baita gurasoena ere, noski.
Berri honetan dislexia duten bi haurren kasuak agertzen dira eta lagungarriak iruditu zaizkit arazoa hobeto ulertzeko. Amaitzeko, sintomak agertzen dira, baita datu garrantzitsu bat ere: herritarren %15 inguruk dislexia dauka eta horien artean ezagun asko daude.

Dislexia, tratamendua

Errekuperazio-maila ona lortzeko eta eskolako porrota ekiditeko detekzio goiztiarra da tresnarik oinarrizkoena. Logoterapeutek ondotxo dakite ez daudela bi ume dislexiko berdin. Horregatik, eta behin dislexiaren diagnostikoa finkatu denean, tratamendu pertsonalizatua gomendatzen da, bederatzi urte baino lehen hastea komeni dena, denborak aurrera egin ahala umearen ohiturak eta azturak ere finkatu egiten baitira eta zailtasunak zuzentzea askoz ere zailagoa gertatzen baita.
Dislexia sekula ez da sendatuko erabat baina gaur egun tratamendu egokia aplikatuz asko hobetu eta zuzen daiteke. Ezin da patroi unibertsalik aipatu, kasu bakoitzak bere ñabardura propioak dituelako, baina ia beti mugimenduen koordinazioa eta motrizitatea lantzeko ariketak erabiltzen dira, forma eta hots antzekoak dituzten letrak bereizteko ariketak, lateralitate-arazoak konpontzeko edota ezkerra/eskuinaedo goia/behea bezalako kontzeptuak bereizteko ariketa eta jolasak.
Azken ikerketek baieztatzen duten bezala, hiru ume dislexikotatik bik izaerazko eta portaerazko trastornoak ere eduki ohi dituzte. Familiaren jarrera oso garrantzitsua da. Gertuen dauzkatenek ez badiete laguntzen, bere posibilitate eta aukerak ere zalantzan jarriko dituzte eta segurtasun- eta autoestima-mailak —lehendik ere nahiko ahul zirenak—oraindik ere apalago bilakatuko dira.

Ume dislexikoak beste edozein ume bezain azkarrak dira, baina gauzak beste modu batera ulertzen dituzte. Beren egitura neurologikoa desberdina da baina beren ikaskuntza-prozesuari beldurrik gabe aurre egiteko estrategia eta laguntza berezia eskainiz gero, arazo asko eta asko konpentsatu, errekuperatu eta konpontzeko gai dira.
Dislexia ez da gaixotasun bat hitzaren zentzu hertsian, ikasteko modu desberdina baizik. Eta zailtasun edo diferentzia horiek onartzea gurasoen jarreraren arabera egon ohi da askotan. Hasieran gurasoak umea bezain galduta aurkituko dira, baina pazientzia eduki behar da, umea
ulertzen saiatu eta ez eskatu inoiz haurrari bere ahalegin-mailaren handienarekin lor dezakeena baino gehiago. Argi izan behar dugu dislexia duen haurrak arrakasta izan dezakeela, beste edozein haur batek bezala.

Dislexia, diagnostikoa

Dislexia ezin diagnostika daiteke argi eta garbi umeak sei-zazpi urte izan arte(eta beti psikologo, logopeda edo aditu baten eskutik). Hala ere, umearen gaitasun intelektualaren eta hizkuntza idatziaren inguruko bere trebetasunetan umeak lortzen dituen emaitza kaskarren arteko desoreka nabarmena da lehenagotik ere, bai gurasoak eta baita irakasleak ere susmotan jartzeko adinakoak.
Ume hauek ezin dituzte letrak (alfabetoa) behar bezala ikasi, ez dira hitzen osagaiak analizatzeko gai eta horrek irakurketa motela, nekosoa eta akatsez josia dakar (letrak jan egiten dituzte edo antzeko ortografia dutenak, adibidez b eta d, elkarrekin nahastu, ahoskatzeko zailtasunak dauzkate, puntuazio-zeinuekin trabatu egiten dira, hitzak luze samarrak edo zailak direnean irakurketa erabat aldrebesten zaie,etab.)
Dislexia maila desberdinekoa izan daiteke, noski, eta ume dislexiko guztiek ez daukate atzerapen edo zailtasun bera eskolan, baina normalean gehientsuenei kosta egiten zaie trebetasun bat baino gehiago martxan jartzea eskatzen duten lanak edo eginkizunak burutzea. Adibidez, eta umeak koskortuagoak direnean, erredakzio bat egiteko eskatzen bazaie, dislexikoari kosta egingo zaio ortografia, puntuazioa eta ideien antolamendua aldi berean kontrolatzea. Denbora gehiago behar dute edozein lan —idatziz noski— egiteko eta beti erlojuaren kontra ibiltzen dira bere ikaskideekin batera gauzak bukatzeko.
Horrek, luzarora, frustrazioa eragin dezake umearengan eta horregatik da hain garrantzitsua ondorengo tratamenduan umea atenditzen duen espezialistaren, ikastolako maisu-maistren eta gurasoen artean harreman estua egotea.

Dislexia

Dislexia irakurketaren eta idazketaren ikaste-prozesuari erasaten zaion
trastorno bezala definitzen da gaur egun, umearengan inolako eskasia emozional, sentsorial (ikusmenaren
edo entzumenaren arazo) nahiz intelektualik atzeman gabe.

Zenbait teoriaren arabera, orientazio espazialaren akatsekin edota ikusmen-koordinazioaren alterazioekin egongo litzateke lotuta. Espezialistek diotenez, % 6koa da biztanleria orokorrean gaitz honek duen prebalentzia eta umetan, zehatzago esateko, 10etik batek dauka (mutilen kopurua neskena baino handiagoa da).

Hainbat teoria aipatu dira dislexiaren sorrera esplikatzeko. Horietako batzuen ustez, umearen garunean egiturazko desberdintasunen bat sortuko litzateke, mintzamenaren area erasango lukeena. Bestalde, badira familia bereko senideen artean dislexiaren prebalentzia handiagoaren berri ematen duten ikerketak eta horregatik gaixotasunak oinarri genetikoa eduki dezakeela dioenik ere bada.

2007-12-01

Ikusmen urritasuna, errekurtsoak

Ikusmen arrastoa duten pertsonek informazioa eskuratzeko zenbait errekurtso dituzte eta irakasleak hauek ezagutzeko beharrean gaude.
Kontuan hartu beharko ditugu argia eta iluminazioa, kontrasteak, irudien tamaina, mahaiaren kokapena...
Ikusmen arrastorik ez duten pertsonek ere badituzte informazioa eskuratzeko errekurtsoak nahiz eta hauek ez izan hain ezagunak. Braille sistema da ezagunenetakoa baina zoritxarrez ez dugu eskola guztietan eskura izango.

Zenbait gauza izango ditugu kontuan:
- ordena beharrezkoa da
- bakarrik utzi behar dugunean abisatu egin behar zaio
- gauza asko berak bakarrik egin ditzake, autonomia landu behar da
- gauzak deskribatuko dizkiogu
- Objetuen kolokazioa zein den adierazteko ez dugu “hemen”, “han”, bezalako espresioak erabili behar, “zure aurrean”, Zure ondoan”... bazalakoak baizik.
- estimulazioa ezinbestekoa izango da
- jarduerak moldatuko ditugu, beste zentzumenekin lan egin dezakegu

Itxaropena elkartea

"Itxaropena" ikusmen urritasuna duten pertsonen elkartea da. Web orrialde horretan elkarte honen helburuak ikus ditzakezue. Hauxe da ematen duten ikusmen urritasunari buruzko definizioa: "Ikusteko ahalmen gutxitua da, argi eta itzalak desberdintzeko ahalmenaren desagertzetik, “Ikumen baliogarri” bezala ezagutzen dugun ikumen maila arte" eta era argian azalduta agertzen dira dizkapazitate mailak, adi egoteko ezaugarri eta sintomak...

Ikusmen funtzionamenduaren garapenean kontutan izan beharrekoak:
Ikusmen gaitasunaren garapena ez da berezkoa ezta automatikoa ere.
Ikusmen gaitasuna ez dator ikusmen zorroztasunarengatik zehaztua ezta gaitz mota edo mailarekin erlazionatzen ere.
Ikusmen gaitasuna ikusmen esperientzi mailakatuko programen bidez garatu daiteke.

Ikusmen urritasuna duten haurren atentzio goiztiarrari buruz jartzen duena irakurtzea gomendatzen dizuet, irakasle moduan arituko bagara puntu inportantea dela uste baitut. Beste zentzumenak estimulatu eta ikusmenaren arrastoa landu beharko ditugu haur hauekin, euren gaitasunak ahalik eta gehien garatuz. Bide hau errazteko badago material berezia, esate baterako ukimenari esker irakur ditzagun liburuak, soinuak dituztenak...
Braille sistema ere aipatu beharra dago, haurraren ezgaitasuna ezin bada betaurrekoekin konpondu komeni da sistema hau txikitatik lantzen hastea.
Amaitzeko, esan beharra dago, gaur egun ONCEk soinu bidezko euskarazko 207 liburu dituela eta 42, berriz, braillez idatzita. Gainera, euskarazko hirurogeita hamabost literatur lan moldatuko ditu braille sistemara eta Daisy sistemara, ikusmen urritasuna duten pertsonek irakur eta entzun ditzaten.

ikusmen froga

Irakasleak erne egon beharko gara edozein zalantzaren aurrean, umeak, aurreneko urteetan, ez ohi digu ikusmen-arazoen berririk ohartarazten. Arazoa zenbat eta arinago detektatu orduan eta hobe izango da hori zuzentzeko eta badaude zenbait sintoma haurrak ez duela ondo ikusten pentsatzera eraman gaitzaketenak. Esate baterako, haurrak buruko mina maiz izatea, begiak gorri eukitea eta urrunera begiratzean asko eztutzea, keinuka maiz egitea, korrika egiteko zailtasunak izatea edo askotan oztopatzea, zerbait ikusteko asko hurreratzea,tortikolisa, maiz begitxindorrak agertzea, burua alde batera okertzea edo begia eta eskuaren arteko komunikazioa okerra izatea... Horiek egunerokotasunean ematen diren zenbait ezaugarri izan daitezke eta eskolan "errazagoa" izango da baieztatzea zenbait kasuren aurrean. Eskola-umeen artean zerbait ongi ez doan seinale ohikoenak hauek dira: arreta gutxi edo bat ere ez ipintzea, urrutitik irakurtzeko zailtasuna, irakurtzeko eta ikasteko interesa galtzea, mantso irakurtzea, lerroa saltatu edo birritan irakurtzea, hitzak oker ahoskatzea, irakurritakoa gogoan hartzeko gaitasunik eza, idatzi edo irakurtzean aurpegia asko gerturatzea, maiz nekaturik, urduri, haserre agertzea edo bestelako joera okerrak.

Haur txikiekin ikusmen frogak irudiak erabiliz egiten ditugu, oraindik ez baitira letrak ezberdintzeko gai. Hemen duzue adibide bat:

2007-11-24

ikusmen-trastornorik ohikoenak

Miopia: Gaitz hau nozitzen duten haurrek urruti dauden gauzak ez dituzte ongi ikusten. Miopeen sintomak trastorno batzuekin (dislexiarekin, adibidez) nahas daitezke: haur askok, ongi ikusten ez dutenez, arbeletik testuak kopiatzean zenbait letra elkarrekin nahas baititzakete, hala nola p eta q, d eta b, etc.
Hipermetropia: Miopiaren kontrakoa, hain zuzen. Hipermetropeek gertuko gauzak lauso ikusten dituzte.
Astigmatismoa: Gaitz hau nozitzen duten pertsonen kornea kurboagoa da norabidea batean bestean bainoago. Astigmatismoak, oro har, ikuspen lauso eta desfokatua sortarazten du. Normalean herentziaz hartzen da.

Ambliopia edo begi nagia: Ehun haurretik lauk nozitzen dute eta lenteen bitartez ezin zuzen daiteke. Haurraren begi batek edo biek jasan duten ikusmen-galera partziala da. Detektatzen denean zuzen daiteke, beti ere zazpi urteak bete aurretik. Ordurako ez egitekotan, begiak ikusmen ia osoa jasan dezake, behar bezala garatuko ez delako; orduan, pixkanaka-pixkanaka lanean aritzeari utziko dio, pizgarririk ez du hartuko eta, azkenean, ikusteko gaitasunik galduko du. Begi patologia hori haurretan agertzen denez, funtsezkoa da garaiz detektatzea, behar bezalako tratamendua aplika dakion.
Estrabismoa: Begien paralelismoaren galera. Begi bakoitza norabide batera begiratzen du.


Informazioa consumer aldizkariko artikulu batean aurkitu dut, ez dut aldaketarik egin azalpenak argiak iruditu zaizkidalako.

Ikusmen urritasuna

Datuen arabera, eskola porrotaren zergatia %15-30 bitartean ikusmen urritasuna izaten da.
Ikerketen bidez egiaztatu da hiru porrotetatik bat ikusmen urritasuna dela eta ematen dela. Beraz, komeni da hau lehen baino lehen antzematea. Horretarako, gutxienez ikusmen azterketa bi egitea gomendatzen da, bata 3'5-4 urte bitartean eta bestea 5'5-6 urte bitartean. Hau, batez ere, haurrak "begi alferra" duen frogatzeko egiten da, berandu detektatuz gero tratamenduak porrot egin dezakeelako.
Eskolan, ikusmen urritasunen %20-30 baino ez omen dira detektatzen. Guk, irakasle bezala, haurrak behatu eta txarto ikusten duten ustea izanez gero ikusmen frogak egingo dizkiegu.
Datu hauek bideo honetatik atara ditut.

2007-11-16

Tolerantziaren nazioarteko eguna



Azaroak 16 TOLERANTZIAREN NAZIOARTEKO EGUNA

2007-11-14

Interkulturalitatea lantzen

Kultur aniztasunaren ekarpenari lotuta youtuben aurkitutako bideo bat ikus dezazuen nahi nuke hausnartzeko. Gai hau txikitatik landu beharrekoa da, errespetua bezalako hain garrantzitsu diren baloreak barneratzeko. Bideo honetan proiektu bat agertzen da, izebergaren teoria azalduz. Haur bakoitzak izaki bat sortzen du, bakoitzak berea, nahi duen bezalakoa. Izaki honi ezaugarri batzuk egotziko dizkie, adibidez: zintzoa da, errespetatu egiten du, maitagarria da... bakoitzak bere identitatea izango du. Bide batez, kreatibitatea lantzen da eta haurren irudimenari leku egiten zaio.
Lanarekin amaitu ondoren izaki guztiak batzen dituzte eta elkarrizketa sortzen da.
Uste al duzue izaki guzti hauek hain ezberdinak izanda lagunak izan ahal direla? Elkarrekin ondo konpondu daitezkeela?
Haurren erantzuna baiezkoa da. Geure artean ere antzeko zeozer gertatzen da. Formak, koloreak, jatorriak ez du axola.
Haurren parte hartzea eta elkarren arteko erlazioak areagotzeko jarduera egokia iruditzen zait, elkarrekin asko ikas dezakete. Jarduera hau eskoletan lan dezakegunetariko bat da baina auker asko ditugu, esate baterako antzerkia. Elkarrizketa sustatzea ezinbestekoa dela uste dut elkar ezagutzeko eta kultur aniztasunaren aberaztasunaz gozatzeko. Beraz, irakasle moduan giro egokia sortzen saiatu beharko gara, leku apropos batean bildu, borobilean ahal bada eta haurrak motibatu, konfiantza helaraziz.

Kultur aniztasuna


Espainiako ikasleen %8,4a kanpotarra da eta zenbatekoa handituz doa, hau dela eta gela gehienetan aurkitzen dugu kultur-aniztasuna.
Beraz, hizkuntzaren eta kulturaren aldeetatik dugun aniztasunari inmigrazioarena gehitu behar zaio. Honek, denon eginahalak behar ditu, kultura desberdinak biltzen dituen gizarte batean bizi ahal izateko.
Hezkidetzarekin aritu beharko gara lanean, kultura-aniztasuna aberastasun iturri lez hartuz gero asko ikasiko dugu batzuek besteengandik.
Aniztasunari kasu ematea, hezkuntzako esku-hartzea ikasleen premiei egokitzea alegia, hezkuntzarako erronkarik handienetakoa da. Gero eta nabariagoa da gure komunitatean aurrera goazela gizarte anitza lortzeko bidean. Egoera sozial edo kultural behartuei loturiko hezkuntza premia bereziak izan ditzaketen ikasleek pedagogia terapeutikoko irakasleen laguntza izaten dute, ez hizkuntza ez dakitelako edo eskolako ikasketetan atzeratuta daudelako, baizik eta horrela aholkatzen duten hezkuntza premia bereziak benetan daudelako. Aurreko ekarpenean esan nuena gogoratuz, normalizazio printzipioak agintzen duenez, hezkuntzako neurri bereziak hartu eta baliabide espezializatuak erabili baino lehen, ohiko hezkuntza neurriak agortu behar dira. Erantzun egokia eman ahal izateko eta ikasle guztiak barne hartu eta parte hartu ahal izateko, alderdi komunak eta desberdintasun kulturalak eta pertsonalak hartu beharko dira kontuan. Hortaz, ikasleetako bakoitzaren eta bertan dauden taldeen ezaugarri, interes eta premiei erantzun beharko die eskolak, eta ikasle orok gaitasun guztiak -gaitasun komunak zein beraien gaitasun bereizgarriak- garatzeko duen eskubidea errespetatu eta indartu beharko da. Aniztasun hori faktore aberasgarria izango bada, berdintasunaren, elkarrizketaren eta trukearen ikuspegitik planteatu beharko da aniztasuna. Hala eginez gero, ez da ikasle bat edo talde bat beste baten barruan integratu behar, ez da ikasle bat edo talde bat egokitu behar; aitzitik, guztiek integratu beharko dute eskola-taldean, bakoitzak bere bereizitasunak, ikuspuntuak, ohiturak, balioak, ezaugarriak eta alderdi komunak gaineratu beharko ditu, eta, hala, talde hori hurbildu eta kohesionatu egingo da.
Kultur arteko hezkuntza jorratzen duen
orrialde bat aurkitu dut eta honen berri eman nahi dizuet, informazioa lortzeko oso baliagarria izan zaidalako. Bertan artikulu ugari dago. Euskaraz ez dago informazio asko baina zenbait berri agertzen dira. Gainera, material ugari, liburuak, tresna didaktikoak, gelan lantzeko gaiak, hausnartzeko testuak... aurki ditzakezue.
Hemen dituzue aukeratutako zenbait artikulu, begirada bat botatzeko. Kultur-aniztasuna tratatzeko irizpideak, aholkuak, materiala... aurkituko duzue. Klikatzen baduzue laburpena irakurri ahal izango duzue baina orrialdearen amaieran PDFa agertzen da, informazio guztia ikusteko.


kultur arteko hezkuntza
esperientzia interkulturala
ikaskide berria

"pobladores" pelikula
giza produktuak

antzerkia

Azken bi hauek beste orrialde batzuetatik ataratakoak dira:

miescuelayelmundo
ikasle etorkinak haur hezkuntzan

2007-11-09

Aniztasuna

Hezkuntzan, pertsonen edo, zehatzago esateko, ikasleen arteko diferentziei deritzogu aniztasuna eta aniztasun hori barnekoa ala kanpokoa izan daiteke.

Dena dela, hezkuntzan, aniztasuna aberasgarria da, bai pertsonari, bai taldeko integrazioari begira. Bestalde, aniztasunari esker, pertsonen erruduntasuna baztertu eta hezkuntza sistemak eskaintzen dituen aukera guztiak erakutsiko ditugu.

Guztiok gara desberdinak eta hezkuntza sistemak aintzat hartu behar ditu aniztasun horiek; izan ere, bereizkeria edo eragozpenerako bide bihurtu beharrean, pertsona ororen gaitasunak erabat garatzeko aukera eman behar digute. Aniztasuna hainbat eremutan ematen da. Eskolan, lau eremu handitan agertzen da:

-genero aniztasuna
-gizarte eta ekonomiako aniztasuna
-kultur aniztasuna
-gaitasun pertsonalen aniztasuna.

Ikastetxeak, erakunde den aldetik, aniztasunari erantzuteko eremua behar du izan. Ahalik eta eremurik normalizatuenetan integratu behar du aniztasuna, ikasleen gaitasunak ahal beste garatzeko; horrela, guztiek izango dituzte aukera berdinak hezkuntzako prozesu eta emaitzetan eta ikasketak hautatzean.

Irakasleen taldeak antolatuta egon behar du, ikasleen aniztasunei benetako erantzun egokia emateko. Horretarako, ondokoak aurrez ikusi behar ditu: hausnarketa eta prestakuntzarako eremu eta aldiak, praktiken ikuskatzea, profesionalen arteko laguntzak, prestakuntza ikastetxean bertan, adituen aholkularitza eta abar.

Irakasleen ardura da programak ikasleen beharrizanei egokitzea, Ikastetxeko Hezkuntza Proiektutik (PEC) eta Ikastetxearen Ikasketa-Proiektua (PCC) abiatuz. Programa horiek gelako prozesu didaktikoa zuzentzen dute eta ikasle guztien gaitasunak garatzea dute helburu.

Informazioa
hemendik atara dot eta aniztasunari behar bezala erantzuteko zenbait irizpide daude bertan, baita hobetzeko proposamenak ere. EAEko egoera ere agertzen da puntu ezberdinetan azalduta eta azkenik kulturarteko eskolaz aritzen da, EAEn kokatuta, hain zuzen.

2007-11-03

Irakasleen esku-hartzea


Oraingo honetan, pedagogia terapeutikoko irakasleen esku- hartzerako irizpide orokorrak jarri nahi dizkizuet. Informazio hau nafarroako orrialde batetik (creena) atarata dago. Hemen, urritasun ezberdinei buruzko informazioa ere aurki dezakezue eta estimulazio goiztiarrari ere bere lekua egiten zaio. Garrantzitsuen iruditu zaidana jarriko dizuet, pedagoga terapeutaren lana zein den argitzeko asmoarekin.

Ikasleen premietara ahalik eta gehien egokitzen diren hezkuntza neurriak hartzea ikastetxeko irakasle guztiei dagokie. Irizpide orokor gisara, esan behar da laguntza espezializatua eman aurretik formula normalizatuak agortu behar direla ikaslearen hezkuntza premiak asetzeko. Orobat, kontuan harturik hezkuntzaren oinarrizko xedea dela pertsonaren gaitasun guztiak, bai fisikoak bai psikikoak, harmoniaz garatzea.
HPBak dituzten ikasleei eman beharreko laguntza haien erreferentziako taldearen barruan edo talde txikietan ematen da, banakako laguntza oso kasu berezietan emanez.
Pedagogia terapeutikoko irakaslea hezkuntza berezian espezializatutako maisu-maistra da.
Ikastetxearen baliabide espezializatua da, ezgaitasun psikikoari, zentzumenekoari edo mugimendukoari nahiz jokabidearen nahaste larriei loturiko HPBak dituzten ikasleei hezkuntza laguntza emateaz, hala nola HPBak dituzten ikasleekin zuzenean lan egiten duten ohiko irakasleei laguntza emateaz arduratzen dena. Hortaz, eginkizun garrantzitsua dagokio ikastetxeko hezkuntza bereziari begira, baina, inola ere, irakasle-tutoreari erantzukizuna kendu gabe.

Irakasle espezialista horien lana Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako institutuetako hezkuntzarako laguntza unitateen barruan kokatzen da, bai eta Bigarren Hezkuntzako institutuetako orientazio departamentuen barruan ere.

Haien eginkizuna HPBak dituzten ikasleen integrazioa bultzatzea da eta horretarako ondoko baliabide hauek erabiltzen dituzte:

-lehentasunezko atentzioa, zuzenekoa.
-ikasle horiei egokitutako curriculum-materialen prestaketa.
-ikastetxeko irakasleei aholkua eta laguntza ematea.

Haur eta Lehen Hezkuntzan, pedagogia terapeutikoko irakasleek, beren ikastetxeko eta ikastetxeetako hezkuntzarako laguntza unitateko kideak diren aldetik, hainbat eginkizun betetzen dituzte. Lehen aipatutako orrialdean ikus ditzakezue, eranskinaren C aldeko 1.go puntuan, hain zuzen ere.

2007-10-29

Curriculum egokitzapena

Ekainaren 23ko 118/1998 Dekretuak, 2. artikuluan, jarraian adierazten den bezala definitzen du hezkuntza-premia berezien kontzeptua:
Haien eskolatzearen aldi batean, edo eskolatze osoan, hezkuntza-laguntza eta arreta espezifikoak behar dituzten ikasleena.

Hemen dituzue hezkuntza premia ezberdinak sailkatuta, horiekin loturiko neurriak ikusi nahi izanez gero bitakora honen amaieran duzue lotura, baina kontuan izan neurri horiek ez direla era isolatuan hartzen, konbinatu ahal dira. Premia desberdinak dauden egoera konplexu asko gertatzen direla kontuan hartuta, ez dago era automatikoan aplikatu ahal den arau finkorik.


a) Ezgaitasun batek eragindako hezkuntza-premiak.
-Ezgaitasun intelektuala eta garapen nahaste orokortua.
-Gorreria eta entzumen-urritasuna
-Ikusmen-urritasuna
-Mugitzeko ezgaitasuna eta hau buru-paralisia.
b) Goi mailako gaitasunek eragindako hezkuntza-premia bereziak.
c) Gizarte eta kultur mailako egoera ahulek edo eskolara egokitzeko jatorri soziokulturaleko arazo larriek eragindako hezkuntza-premia bereziak.
d) Poliki ikasteari eta ikasteko zailtasun handiak izateari lotutako ezgaitasun batek eragindako hezkuntza-premia bereziak, baita etiologia psikiatrikoko portaeraren arazo larriek eragindakoak ere.
e) Ospitalizatzeak eta gaixotasun luzeek eragindako hezkuntza-premia bereziak.

Hezkuntza premia bereziei erantzuna emateko banakako Curriculum Egokitzapen esanguratsua egin beharko dugu, soberan baitakigu haur bakoitza mundu bat dela eta batekin funtzionatzen duen metodologiak ez duela zertan funtzionatu behar bestearekin.
Horretarako, ikaslearekin lan egiten duten profesionalek koordinaturik aritu behar dute. Ildo horretan, hezkuntzarako laguntza unitatean curriculumaren banakako egokitzapenerako dokumentua landu eta idatziko da, eta bertan curriculum proposamen egokia azalduko da, dagokion txosten psikopedagogikoa kontuan harturik.
Era ulergarriago batean esanez, NCEk hezkuntza-premia berezietako ikaslea eskolan eta gizartean errazago integratzea du helburu, dagoen taldeko curriculum arrunta egokitzearen bidez.
Hau egiteko, lau baldintza bete beharko dira:
• Ikasleek ezgaitasun bati lotutako hezkuntza-premia berezi bat izan behar dute.
• Ikaslearen egoera bereziaren larritasuna kontuan hartuta, ez dira nahiko izango neurri arrunt guztiak: curriculuma egokitzea, arlo edo irakasgaiko programazioa, hezkuntza-errefortzua, urtebete baino gehiago ematea kurtso edo ziklo batean, etab..
• Curriculum-alde nabarmen bat izan beharko du ikaslearen curriculumak.
• Neurriak apartekoa izan behar du eta, hortaz, ikastetxearen beraren autonomia eta eskuduntzak gainditu behar ditu.

Banakako esku-hartzeko programa ere aipatu beharrekoa da. Hori egitea ikaslearen zuzeneko ardura duten irakasleei dagokie, eta programa prestatzeko abiapuntutzat hartuko dituzte Curriculumaren banakako egokitzapena eta ikasgelako urteko programa. Bestela esateko, ikasgelako programazioa ikasle jakin bati egokitzea da. Banakako esku-hartzeko programa honetan lehentasunezko jarduera motak zehaztuko dira, eta eginkizunen arduraduna nor den adieraziko. Ikaslea laguntzako gelara joaten bada, banakako esku-hartzeko programan ezarriko da zein jarduera egiten diren ohiko ikasgelan eta zein laguntzakoan. Behar den koherentzia bermatzeko, irakasleek koordinaturik lan eginen dute.
Alderdi gehiago ere hartu behar ditugu kontuan, hori dela eta
orrialde honetara jotzea gomendatzen dizuet informazio gehiago lortzeko. Batez ere, azken orrialdeetako orientabideak interes handikoak izan daitezke irakasleontzako.

2007-10-27

Eskola porrotaren zergatia

Eskola porrotaz hitz egiterakoan, argi izan behar dugu ez dela haurrarekin estuki loturiko gauza, hau da, eskola porrota faktore ezberdinengatik eman daitekeela. Ez da haurraren arazoa, ingurukoak ere barnean gaude.
Egia da, askotan haurraren arazo fisiko edo psikikoren batengatik gertatzen dela baina geure eskuetan dago bide hori erraztea, geure laguntzarekin zailtasun horiek gainditu daitezke.


Beraz, haurren beharrizanetara egokitu eta kontuan izan beharko ditugu instalazioak, materiala, programazioa, metodologia... curriculum egokitzapena funtzesko tresna izanik. Afektibotasuna ere ezinbestekoa izango da haurren garapen prozesuan, irakasleon jarrerak izugarri baldintzatzen baitu haurraren ikasketa.

Eskola porrotaren zergatietan sakondu nahi izanez gero hona jo dezakezue. Hala ere, aurrerago arituko gara zergati horietako batzuei buruz. Esate baterako ikusmen arazoak, dislexia, hiperaktibitatea... zailtasunak lehen baino lehen antzematea garrantzi handikoa da eta.

Honi lotuta, irakasleok egin dezakegunari buruz artikulu interesgarri bat aurkitu dut, hemen ere jartzen du nola ez dugun pentsatu behar haurrak arazo bat duela baizik eta zer egin arazo hori ikasteko oztopoa izan ez dadin, zer aldatu hezkuntza sisteman haurrari laguntzeko.

"...La culpa no es del niño...El fracaso es de alguna acción educativa que no ha orientado correctamente las dificultades del niño, ni las ha tratado con el necesario acierto..."

"...El fracaso escolar exige: a) niños con dificultades y b) acciones educativas poco acertadas..."

"La incompetencia o el bajo acierto pueden estar en cualquier punto del sistema educativo. Desde quienes planifican la política educativa, hasta quienes se ocupan de vigilar a los niños en el patio, pasando por ministros de educación, directores generales, inspectores escolares, directores de colegio, maestros, profesores de educación especial, psicólogos, psicopedagogos, psiquiatras infantiles, equipos multiprofesionales, padres, y conserjes de los colegios."

Orrialde honetan haurrek izaten dituzten zailtasunik ohikoenak agertzen dira: arreta eza, motibazio eza, inseguritatea, ikusmen arazoak... Zailtasun hauei aurre nola egin azaltzen da era laburrean eta hau lagungarria izan ahal zaigula uste dut. Gainera askotan egiten ditugun hanka-sartzeetaz ere hitz egiten du, baita irakasleen jarreraz eta helburuetaz edo ebaluazioaz ere. Orrialde hau oso osatua eta benetan interesgarria da, era oso argian azaltzen dira gauzak.

Gakoa esaldi honekin laburtuta dagoela uste dut: Arazoa ez da zailtasuna. Arazoa konponbidea da. Konponbidea ona izan ezean, hori izango da arazoa.

2007-10-25

Eskola porrota, komikia

Komiki txiki hau zuekin konpartitu nahi dut, katalanez idatzita dago baina ondo ulertzen da.
Badaezpada hemen duzue itzulpena:
>>Hezitzailea: Gero eta joera handiagoa dago haurren eskola porrota justifikatzeko "dislexia", "hiperaktibitatea", "arreta eza" edota "polaritate trastornoak" dituztela esatera.
>>Hezitzailea: Psikopedagogia amateur-a modan dagoenetik ez dira "ikasle txarrak" existitzen.
>>Mutila: eta "ikasle onak"?
>>Hezitzailea: horiek ere ez
>>Hezitzailea: Orain "supergaituak" deitzen dituzte.

Eskola porrota, materiala

Eskola porrotari buruzko informazioa bilatzerakoan, Haur psikologia lanerako interesgarria iruditu zaidan gida didaktiko bat aurkitu dut. Orrialde honetan, material honi buruzko laburpena ikus dezakezue eta oso ondo azalduta dago.
Oso material egokia da gurasoei eta irakasleei haurrak hezten oso erabilgarriak izan daitezkeen kontzeptuak eta estrategiak ezagutarazteko. Era berean, hausnartzeko eta seme-alabekin edo ikasleekin ditugun hainbat jokabide aztertzeko ere baliagarria da.
Jartzen duenaren arabera, ekintzak antolatzen laguntzen du, bai eta gurasoei kontzeptuak jakinarazten eta orientabideak eskaintzen ere. Jakin badakigu, guraso eta irakasleak lankidetzan arituz gero fruituak askoz ere hobeak izango direna.
Material honen barruan bi atal ezberdin ditzakegu, lehenengoaren barruan adimen emozionala eta arazoak nola antzeman jorratzen dira. Bigarren atalaren barruan ere bi gai daude, bata jokabidea aldatzeko teknikei buruzkoa eta bestea eskola porrota.
Nire bitakoran komentatzeko gai aproposak dira, ildo horretatik aritu nahi baitut, baina oraingoan eskola porrota da arduratzen nauena. Hemen aipatzen den bideo honek zer den definitzen eta zergatik gertatzen den azaltzen du, bai eta haurrarengan zer ondorio izan dezakeen zehazten ere. Ondoren, eskola-porrota gertatzea saihesteko hainbat metodo aurkezten dira, eta argi uzten da eskola-porrotak haurraren autoestimua apaltzea eragiten duela, eta haren garapen integrala zailtzen.

Bertan irakurritako esaldi batekin amaitu nahi dut gaurko ekarpen hau:
<<...hezkuntzazko esku-hartze sistematikoaren bitartez, ikasleen garapen integrala bultzatu behar da. Hortaz, esparru fisikoa, afektiboa, soziala eta intelektuala barne hartu behar dira, eta beren buruaren, zein dituzten aukeren, irudi positiboa eraiki dezaten lagundu behar zaie…»

Eskola porrota

Hasteko, eskola porrotaz hitz egin nahiko nuke. Faktore ezberdinengatik eman daiteke eta arazoa gainditzeko aurreneko urratsa jatorria ezagutzea izango da. Honetarako funtsezkoa izango da hezitzailearen lana baina gurasoena ere laguntza handikoa izango zaigu.
Datuen arabera Espainian lau haurretatik batek porrot egiten du ikasketetan eta Euskal Autonomi Erkidegoko portzentaia %17,5ekoa dela kontuan izanik geure erronkatariko bat hori ekiditea izango da.

Argi izan behar dugu porrota ez dela ikasle "nagi" edo "ergelen" gauza. Hezkuntza sistemaren eskakizunak zuzen gainditzeko arazoak dituzten ikasleak egotea ezin zaio norbanakoari dagozkion arrazoiei soilik egotzi, heziketa arrazoiak, sozialak eta kulturalak ere badaude.
Beraiek bakarrik edo beste batzuekin uztartuta, eskola porrotan eragiten duten faktore nagusiak hauek izan daitezke:
· Adimen faktoreak: haurrek ulermenezko irakurketarako maila baxuak dituztenean, hizkuntza urriarekin eta irakurketarako ohitura ezarekin batera.
· Motibaziozko faktoreak: Ikasteko jarrera positiboa existitzen ez denean.
· Esfortzu eza: behar baino denbora gutxiago erabiltzen denean etxeko lanak egiteko, kontzentrazio eta ulermen maila gutxiagorekin.
· Faktore organikoak: eskolara egunero joaten uzten ez dion gaixotasun fisikoak.
· Faktore emozionalak: seme-alabak gehiegi babesteak eta afektibitate ezak eskola errendimendu baxua eta horien izaeraren gorabeherak sor ditzake.
· Teknika eza eta ikasteko ohiturak: haurrek nola ikasi jakin behar dute eta horretarako ikasketa teknikak egoki erabili behar dituzte horretarako une eta toki egokietan.
· Kanpo faktoreak: telebista gaizki erabili, bideojokoak eta kontsolak...

Informaziorik gehiena orrialde honetatik hartu dut, oso egokia iruditzen baitzait. Bertan eskola porrotari buruzko informazio asko aurkituko duzue. Hala nola, zer den, zergatik ematen den, zelako porrot motak dauden, zer egin dezakegun horren aurrean, nola ekiditu... Ikusmen edo entzumen gaitzak ere aipatzen dira, baita supergaituak, dislexia edota hiperaktibitatea ere baina gai hauetaz beste batean sakonduko dut.

Euskaraz eskuratu dudan informaziorik osatuena beste orrialde honetan aurkitu dut.
Artikulu honetan eskola porrota zer den ezagutzera eman nahi da, zeintzuk diren bertan eragiten duten faktoreak eta, azkenik, gurasoak seme-alaben eguneroko hezkuntzan paper aktiboa hartzera motibatu nahi dira, eskola porrota prebenitzeko beharrezko estrategiak eskura izateko.
(Goian klikatuz gero zuzenean estrategiak aipatzen diren lekura eramango zaitu baina bertan klikatzeko aukera daukazu eskola porrotaz edo familiaren paperaz irakurri nahi izatekotan.)

2007-10-14

Eskola inklusiboa

Komentatu nahi dudan azkenengo blog-an eskola inklusibari buruzko informazioa agertzen da, garrantzitsua iruditzen zait denok jakitea zertaz ari garen eskola inkuliboetaz hitz egiterakoan.
Blog honetan, eskola mota hauen printzipioak agertzen dira eta argi usten du "guztiontzako eskola" dela. Era integratzaile batean egiten da lan eta ez dira haurrak baztertzen nahiz eta ezgaitasunen bat izan. Hau garrantzi handikoa da, lehen ez baitzen horrela izaten. Hau da, haurrek edonolako atzerapenen bat bazuten guztiz bazterturik geratzen ziren.
Zorionez, gauzak aldatuz doaz eta eskola inklusiboetan haur bakoitza den bezala onartu eta berdintasunez jokatzen da. Haurra da abiapuntua.

Hezkuntza berezia

Hezkuntza bereziari lotutako gaiak jorratzen dituen beste blog bat hauxe da. Bertan, integraziotik abiatuz, autismoa, down sindromea, dislexia eta hiperaktibitatea azaltzen ditu. Kontuan izan behar dugu gai zabalak direla, blogger honek batez ere berezitasun hauek antzemateko ohargarriak, tratamenduak, aholkuak... jarri ditu.
Garrantzi handikoa iruditzen zait haurren berezitasunak lehen baino lehen antzematea, horrela txikitatik eskaini ahal izango zaie behar duten laguntza. Beraz, behaketa irakaslearen funtsezko tresna izango da.
Eskoletan curriculum egokitzapenak ezinbestekoak direla kontuan izanda, curriculum-az ere hitz egiten du.
Amaitzeko, esan nahi dut blog honi esker interesgarria iruditu zaidan beste bat aurkitu dudala, beste blog honen erreferentzia egiten duelako.
Honetan, eskola porrotaz datu interesgarriak agertzen dira eta geure burua etorkizuneko irakasle bezala ikusita porrot hori zergatik ematen den planteatu beharko ginateke, hausnarketa eginez, haurraren porrota alde handi batean irakaslearen lanaren ondorio izan daitekeelako.
Familiaren eta irakaslearen lana bateratuz, hauen artean komunikazioa ezinbestekoa dela jakinik, aurrerapausu ugari eman daitezkeela uste dut, ikasketa-irakaketa prozesua erraztuz.
Blog honetan ere hainbat berezitasun jorratzen dira eta ondo azalduta daudela uste dut, gainera kasu bakoitzeko bideoak agertzen dira eta horrek erakargarriago egiteaz gain, azalpenak hobeto ulertzen laguntzen du. Begirada bat ematea gomendatzen dizuet.

2007-10-13

hezkuntza premia bereziak

Bitakora honetan batez ere hezkuntza premia bereziei loturiko artikuluak jarriko ditut, premia desberdinak aipatu, hauetaz informatu, aukerak planteatu, aholkuak eman... Horrela, zenbait ezgaitasun ezagutu eta irakasleon lana erraztu nahi nuke.
Hala ere, ez naiz ezgaitasunetaz bakarrik arituko, hau da, irakasle bezala baliagarri izan ahal zaigun edozein informazio jarriko dut, beti ere haurren hezkuntzari lotua.
Sarean dauden blog ezberdinak begiratzen egon naiz eta aurkeztuko dizuedan lehenengoa hauxe da hezkuntzapremiabereziak.
Blog honetan ezgaitasun edo atzerapen ezberdinei buruzko informazioa agertzen da eta nahiko interesgarria iruditu zait.
Hiperaktibitatea, dislexia, autismoa, supergaituak... aipatzen dira baina baita irakasleen eginkizuna, estimulazio goiztiarra eta teknologia berriak ere. Beraz, eduki aldetik ondo dagoela iruditu zait, hainbat gai jorratzen dituelako eta informazioa nahiko osatua delako, beste orrialde batzuen aipamena egiten du eta gainera irudiak eta bideoak oso lagungarriak dira.